Κάποιος δικαστής είχε πει: “το “δικαίωμα” σου να κουνάς την γροθιά σου, σταματά εκεί που αρχίζει η μύτη του άλλου, και το “δικαίωμα” σου να “χώνεις” την μύτη σου σταματά εκεί που αρχίζει η γροθιά του άλλου”.
Το Σύνταγμα μας αναφέρει στο άρθρο 5
“1. Καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη (…)
4. Απαγορεύονται ατομικά διοικητικά μέτρα που περιορίζουν σε οποιονδήποτε Έλληνα την ελεύθερη κίνηση ή εγκατάσταση στη Χώρα, καθώς και την ελεύθερη έξοδο και είσοδο σ’ αυτήν. Τέτοιου περιεχομένου περιοριστικά μέτρα είναι δυνατόν να επιβληθούν μόνο ως παρεπόμενη ποινή με απόφαση ποινικού δικαστηρίου, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανάγκης και μόνο για την πρόληψη αξιόποινων πράξεων, όπως νόμος ορίζει.
5. Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία κάθε προσώπου έναντι των βιοϊατρικών παρεμβάσεων.
Ερμηνευτική δήλωση:
Στην απαγόρευση της παραγράφου 4 δεν περιλαμβάνεται η απαγόρευση της εξόδου με πράξη του εισαγγελέα, εξαιτίας ποινικής δίωξης, ούτε η λήψη μέτρων που επιβάλλονται για την προστασία της δημόσιας υγείας ή της υγείας ασθενών, όπως νόμος ορίζει.”
Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 21 του Συντάγματος : “Το Κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών και παίρνει ειδικά μέτρα για την προστασία της νεότητας, του γήρατος, της αναπηρίας και για την περίθαλψη των απόρων.”, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 25 : ” Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους (…)Οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας. Η αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται. Το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.”
Επίσης και επειδή λόγω της πανδημίας του Covid-19 η επίκληση της ανωτέρας βίας, ως επιχειρήματος για την αιτιολόγηση όχι μόνο κρατικών μέτρων αλλά και μη εκπλήρωσης συμβατικών όρων από ιδιώτες (οφειλές, εμπορικές συμβάσεις κλπ), χρήσιμο είναι να γνωρίζουμε τι ορίζουμε ως ανωτέρα βία : “Ανωτέρα βία θεωρείται κάθε τυχηρόν γεγονός, στην συγκεκριμένη περίπτωση απρόβλεπτο, το οποίο ήταν αδύνατον να αποτραπεί ακόμη και με μέτρα άκρας επιμελείας και συνέσεως. Το βασικό χαρακτηριστικό στην “ανωτέρα βία” είναι πως ο άνθρωπος, στη συνήθη πορεία των πραγμάτων, δεν μπορεί να προβλέψει τέτοιο γεγονός, σε αντίθεση με το τυχηρό εν στενή εννοία που μπορεί να το προβλέψει. Τυπικές περιπτώσεις ανωτέρας βίας είναι ο πόλεμος, το πραξικόπημα, οι απρόβλεπτες κυβερνητικές απαγορεύσεις, η ξαφνική βαριά ασθένεια (σε κάποιες περιπτώσεις), οι επιδημίες καθώς και τα “ακραία καιρικά φαινόμενα”.
Με την πανδημία να είναι σε εξέλιξη, με την γνώση και την πληροφορία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της να μην είναι ακόμη επαρκής (επιχείρημα που χρησιμοποιούν και όσοι είναι επιφυλακτικοί στον εμβολιασμό), οι συνθήκες που βιώνουμε έχουν χαρακτηριστικά ανωτέρας βίας.
Επομένως το αν κάποια μέτρα έχουν υποχρεωτικό ή όχι χαρακτήρα, αν ο τρόπος επικοινωνίας ή και επιβολής τους δεν είναι αναλογικός, αν κάποιοι έχουν δίκαιο ή άδικο, είναι αποτέλεσμα της σκέψης που θα προέλθει από τον συνδυασμό και την ερμηνεία που ο καθένας θα δώσει στα παραπάνω , ανάλογα με τις προσλαμβάνουσες και τα βιώματα του.
Το σίγουρο είναι πως το ζητούμενο είναι η ταπεινότητα, καθότι από τον Μάρτιο του 2020 έως και σήμερα , η πανδημία πέρα από το τίμημα των χαμένων ζωών, των (ίσως) χρόνιων προβλημάτων υγείας που έχει προκαλέσει και της νέας οικονομικής κρίσης που (η διαχείριση της) έχει προκαλέσει , έχει φροντίσει να διαψεύσει πολλούς και αναγκάσει σε πολλαπλές κυβιστήσεις άλλους τόσους.
